
Historia bydgoskich zielonoświątkowców ma związek z obecnością na ziemi bydgoskiej pastora J. Paula i Gustawa H.Schmidta. Historycznie rzecz biorąc, Bydgoszcz można by uznać duchowym centrum ruchu zielonoświątkowego w Polsce.
II wojna przerwała ciągłość obecności Zielonoświątkowców na terenie Bydgoszczy. Pojawiający się od 1945 r. polskojęzyczni Zielonoświątkowcy w Bydgoszczy pochodzili ze wschodniego ośrodka Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej.
Osobą, która podjęła próbę zorganizowania ewngelikalnie wierzących w społeczność na terenie Bydgoszczy był br. Paweł Bajeński dojeżdżający z Gdańska. Pierwsze nabożeństwo odbyło się w 1947r. w kaplicy Ewangelicznych Chrześcijan Dnia Siódmego, która mieściła się przy ul. Gdańskiej /ZBOWiD/.
Później, dzięki staraniom braci, Zbór otrzymał kaplicę przy ul. Zduny 10 i po przeprowadzeniu remontu, od czerwca 1948 r. zaczęły odbywać się regularne nabożeństwa. W ten sposób powstał w Bydgoszczy Zbór Kościoła Chrystusowego, którego reprezentantem był br. P. Bajeński. Kaplica była pozostałością po zdelegalizowanym Kościele Ewangelicko-Unijnym, który w pewnym momencie usunął zielonoświątkowców ze swego grona.
Zbór nie tylko skupiał wyznawców Kościoła Chrystusowego, ale wszystkich wyznawców ruchów, które weszły w skład Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w tym również zielonoświątkowców. Nie można zatem powiedzieć, że był to zbór jednorodny wyznaniowo. Niemniej skupieni w zborze zielonoświątkowcy nigdy nie zrezygnowali z planów utworzenia zboru zielonoświątkowego.
W 1950 r. został powołany na przełożonego zboru br. Franciszek Trojanowicz, który tę funkcję pełnił do 1960 r. Zbór obdarzył go dożywotnio honorowym stanowiskiem Przełożonego Zboru. Bracia i Siostry zarówno Zboru bydgoskiego, jak i innych Zborów Kościoła, darzyli Go szacunkiem i miłością za Jego wierność i oddanie w pracy. Nie można pominąć milczeniem działalności Brata, jako przełożonego Zboru w trudnym i krytycznym momencie dla Kościoła w latach 1950-1951. Zbory przeżywały kryzys, jednak brat Trojanowicz regularnie prowadził nabożeństwa. Do historii przeszło już świadectwo, gdy pytany czy odbywają się nabożeństwa, odpowiedział: "Chwała Bogu, jest dobrze i nabożeństwa odbywają się regularnie. Ubiegłej niedzieli mieliśmy cudowne nabożeństwo. Zaśpiewaliśmy w kaplicy pięknie i głośno, przeczytałem Słowo Boże, pomodliliśmy się i tak było błogo!" A ile osób było na nabożeństwie? - "Ja i moja żona". Te słowa mocno przemawiają. Są nauką i przykładem dla innych.
Ze względu na podeszły wiek br. Trojanowicza w 1960 r. powołano na Przełożonego Zboru br. Tadeusza Dębosza, który pełnił tę funkcję do 1974 r. Brat T. Dębosz przez kilka lat dojeżdżał spod Żnińskiej wsi do Bydgoszczy zyskując uznanie i szacunek jako sługa Ewangelii. Kiedy zamieszkał w Bydgoszczy zaoferowano mu stanowisko przełożonego Zboru, które piastował z wielkim oddaniem. Na IV Synodzie Kościoła w Warszawie w 1962 r. został wybrany do Rady Kościoła i pełnił tę funkcję do 1986 r.
Praca zboru owocowała ewangelizacjami, chrztami wiary, nauczaniem dzieci, spotkaniami młodzieży. Zbór prowadził pracę w miejscowościach: Dorposz, Terespol, Trzebież, Toruń, Katarzyna, Inowrocław.
Rok 1968 przyniósł smutne wydarzenie, 4 czerwca odszedł do wieczności długoletni przełożony Zboru Franciszek Trojanowicz. W tymże roku Zbór był po raz pierwszy organizatorem ogólnopolskiego kursu dla młodzieży w Dorposzu, którego kierownikiem był br. Mikołaj Hryńko a gościny udzielili w Dorposzu br. Suszyńscy.
W 1974 roku pojawiały się napięcia na tle przeżyć do jakich dążyli skupieni w zborze wierzący o orientacji zielonoświątkowej. Nie oznacza to, że wcześniej nie było napięć, ale w tym roku doszło do ostrego kryzysu trwającego prawie rok. Kryzys zakończył się wyborem nowego przełożonego zboru br. Jana Tomczyka co nie satysfakcjonowało zielonoświątkowców, ale zażegnało istniejący kryzys.
Myśl o jednolitym wyznaniowo zborze zielonoświątkowym jeszcze kilka lat będzie oczekiwać na urzeczywistnienie. Nowy przełożony zboru br. J. Tomczyk podjął decyzję o budowie nowego zboru, który skupiałby niezielonoświątkowców.
16.04.1978 r. nastąpiło otwarcie nowego Zboru przy ul. Czerwonego Krzyża 52, a tym samym oznaczało to powstanie dwóch zborów wyraźnie jednolitych wyznaniowo. Zboru Ewangelicznych Chrześcijan oraz Zielonoświątkowego.
Ostatnie wspólne nabożeństwo nie nosiło cech zadowolenia, że rozstajemy się, ale było przepełnione modlitwami, wieloma łzami, bolesnymi pożegnaniami. Rozstawaliśmy się w miłości chrześcijańskiej, bez uczucia radości, ale też i świadomi, że każde z ugrupowań potrzebuje wolności w działaniu. Od tej chwili historia zborów potoczy się ich własnymi drogami.
Zielonoświątkowcy zaczynali samodzielny byt w ramach ZKE. Pierwszym zadaniem było powołanie przełożonego Zboru i Rady Zborowej co uczyniono 15.10.1978. Przełożonym Zboru wybrano br. Jana Kalisza, zastępcą Zdzisława Józefowicza.
Rok 1981 przynosi kolejną zmianę pastora Zboru, którym w dniu 22 lutego zostaje br. Zdzisław Józefowicz pozostający do chwili obecnej na tym stanowisku. Jeszcze tego roku 25 października dwaj bracia Z. Józefowicz i J. Kalisz zostają ordynowani na prezbiterów.
Najbliższe lata to dynamiczny rozwój zboru, który skłania pastora do podjęcia starań o budowę nowego zboru. Był to okres rozbudzonych zainteresowań różnych środowisk ruchem charyzmatycznym. Ludzie z ruchu oazowego, KIK-u i inni utrzymywali ze zborem bliskie kontakty. Bardzo wielu odwiedzało kaplicę, mimo, że trudno było ją znaleźć w starej dzielnicy Bydgoszczy. Rodzące się przebudzenie zwłaszcza wśród młodych ludzi, dynamiczny śpiew, szkoła niedzielna dla dorosłych, ewangelizacyjny charakter nabożeństw spowodowały eksplozję. Kaplica przy ul. Zduny okazała się mała. Zwłaszcza po telewizyjnym programie o naszym Kościele, kaplica "pękła w szwach". Liczba osób przekroczyła 200, a mogło pomieścić się z trudnością 110. Zapadła decyzja organizowania z dniem 10.04.1988 r. dwóch nabożeństw aż do momentu przejścia na ul. Janikowską w 1989 r.
Zbór od chwili usamodzielnienia przyjął nazwę "BETEL" i jako taki jest rozpoznawany w środowisku bydgoskim. Otwartość i nastawienie ekumeniczne zaowocowały wyborem pastora Z. Józefowicza na prezesa Oddziału Pomorsko-Kujawskiego Polskiej Rady Ekumenicznej. (06.05.1987 r.)
Jednym z błogosławionych rezultatów lokalnego przebudzenia był napływ studentów Wyższej Szkoły Muzycznej w Bydgoszczy. Zaowocowało to powołaniem grupy wokalno-instrumentalnej "Jerycho", która koncertowała w kraju i zagranicą przekształcając się później w "Missio Musica". Na jej miejsce powstała grupa wokalno muzyczna pod nazwą "Grupa Betel", która dała wiele koncertów łącznie z występem w Filharmonii oraz telewizji lokalnej.
Wysiłki budowlane zostały uwieńczone otwarciem 29.03.1989 r. tymczasowej Kaplicy przy ul. Janikowskiej 19 z równoczesną realizacją budynku zasadniczego. Zbór wziął drugi oddech by jeszcze aktywniej prowadzić pracę ewangelizacyjną i nauczającą.
Zbór "BETEL" podejmował wiele inicjatyw, które z większym lub mniejszym skutkiem realizował. W listopadzie 1989 ruszył dwuletni program Szkoły Zborowej.
Jedną z bardziej interesujących inicjatyw było powołanie Bydgoskiego Seminarium Biblijnego, które powstało z inicjatywy czterech lokalnych Kościołów a prowadziło wykłady w okresie 2 lat. Były to Kościół Ewangelicznych Chrześcijan, Kościół Chrześcijan Baptystów, Kościół Ewangelicko-Metodystyczny oraz Kościół Zielonoświątkowy.
Zbór "BETEL" nie tylko prowadzi pracę wewnątrz społeczności, ale również podejmował wiele działań na zewnątrz jak: służba Misji "Nowa Nadzieja" adresowanej do ludzi uzależnionych oraz więźniów ( Potulice, Fordon, Grudziądz), pomoc kobietom w Domu Samotnej Matki (Osowa Góra), którą realizowała Służba Kobiet.
W latach 1988 do 1995 Zbór wydawał Biuletyn pod nazwą "BETEL", w którym pojawiały się artykuły autorstwa miejscowych wierzących oraz aktualne informacje z życia zboru i społeczności lokalnych.
Ze Zboru "BETEL" w Bydgoszczy pochodzi wielu aktywnych pracowników, a przede wszystkim pastorów w kilkunastu zborach w Polsce. Wydaje się, że w środowisku bydgoskim nie jest społecznością anonimową. Zaistniał przez telewizyjną relację w programie: "W co wierzymy", "Niecała godzina" czy też wywiady i relacje w prasie lokalnej.
Nową aktywnością Zboru "Betel", jest działalność świetlicy środowiskowej "Narnia".